Nazwy geograficzne odbenedyktowe.

Nazwy geograficzne związane z nazwiskami pochodzącymi od imienia Benedykt.

W Polsce obecnych jest wiele miejscowości jak również innych nazw geograficznych, których nazwy wywodzą się od imienia właścicieli – Benedyktów w formach już zmienionych przez czas i regionalizacje. Właścicielami ich była zapewne szlachta, gdyż nazwiska te są obecne w różnorodnych wykazach.

Nazwiskiem szlacheckim jest Bieńkowski – herb Łada – i jest to nazwisko, jak też liczne miejscowości związane raczej z Mazowszem okolic Warszawy i północnym Mazowszem – np okolice Błonia – Bieniew, Bieniewice. Czasem nazwy miejscowości wskazują na historyczne związki herbowe – powyżej Puszczy Kampinoskiej są obok siebie miejscowości – Łada i Bieniew.

Nazwisko Bieńko z kolei przytaczane jako nazwisko szlacheckie herbu Rawicz wywodzące się Czech.

Nazwisko Bieniewski jest wiązane z herbem Sas i gniazdem osiedleńczym Sielec Bieńków. Na terenie Rusi Czerwonej notowane jest 120 rodzin szlachty wołoskiej herbu Sas (m.in. kolega z pracy Wysoczański Minkowicz z Wysocka). Jednym z tych nazwisk jest Bieniewski z gniazda Bieńków (na pewno Sielec Bieńków) na ziemi halickiej. Inne źródło internetowe wymienia Sielec Bieńków jako jedną z osad wołoskich na Rusi Czerwonej i ziemi lubelskiej (województwo bełskie). Sielec Bieńków jest nieodległy od naszej granicy.

Zresztą nazwisk wiązanych z herbami jest więcej.

Przykład z: Herby szlachty Rzeczypospolitej

Bieniaszewski h. Gryf
Bieniaszowski h. Grabie
Bieniażewski h. Gryf
Bieniądzki h. Doliwa
Bieniawski h. Pielesz
Bienicki h. Bienicki
Bieniecki h. Łodzia, Rogala
Bieniedzki h. Korab
Bienieski h. Rawicz
Bieniewski h. Korczak, Leliwa, Pielesz, Radwan
Bienięda h. Pogóg
Bieńkiewicz h. Pogóg, Radwan
Bieńkowski> h. Korwin, Łada, Ostoja
Bieńkuński h. Bieńkuński

Bieńkowski h Poraj

Odbenedyktowe formy nazwiska były przybierane przez Żydów.

Przykład – Bińkowicz Nuchim – handlowiec, Binkowicz Lejba – handlowiec – zamieszkali w Warszawie w 1908. Inne nazwiska żydowskie z wykazu Heinricha – Binkovsky, Biniewicz, Binko, Binsky – str 105. Binka Chaja – 1860 – 7.6.1942 zginęła w gettcie łódzkim. Binka Masza (ur. 19.1.1940) getto Łódz.

Najstarsze notowania nazwiska Bieńko – rok 1212. (W-g Słownika Biograficznego). Inne starsze notowania: w-g Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego: Książę opolski Władysław 9 września 1374 we Lwowie zapisuje Bieńkowi z Kuchar wieś Żabokruki pod warunkiem, że osiądzie na Rusi z rodziną. Władysław II, król polski, na prośby Bieńka z Żabobruk transumuje przywilej Kazimierza Wielkiego dla Drzewięty z Borku z 1368 r. w roku 1394.11.08. (Żabokruki – dziś na Ukrainie – na północ od Kołomyi). W-g Jerzego Sperki (Początki osadnictwa rycerstwa polskiego na Rusi Czerwonej, 2011) Bieniek z Kuchar k. Brzegu wywodził się ze Śląska i był współpracownikiem Władysława Opolczyka a później Władysława Jagiełly otrzymując za służbę Żabokruki i inne dobra oraz urzędy na Rusi Czerwonej (pdf dostępny w internecie).

Inne przypadkowe notowania (Internet) – ,,Nie tylko ubiór miał wyróżniać kata. Jego nieodłącznym atrybutem miał być miecz, który stale winien był nosić przy sobie. W Poznaniu zapewne stosowano ten zwyczaj i kat stale chodził z mieczem. Dowodem na to może być zeznanie z 1548 roku piwowara Jana Orzka. Pomijając meritum zeznania, dowiadujemy się, iż mistrz Wacław, pijąc piwo u Bieńka kowala, został powiadomiony o bójce, w której brał udział katowczyk – jego pomocnik. Wacław natychmiast udał się na miejsce bójki i po próbie strzału z rusznicy, dobył miecza. Tak więc, będąc już u kowala, miał ze sobą miecz, a przecież nie spodziewał się udziału w bójce. Nosił go, jak widać, stale przy sobie.,,

Bieńki

Nazwy geograficzne w Polsce, które nawiązują do nazwisk odbenedyktowych.

Wykaz nazw geograficznych

Okolice Błonia i Kampinosu

Bieniewo, wieś k. Błonia.
Bieniewo Parcela, k. Błonia.
Bieniewiec, k Grodziska.
Bieniewice, gm Błonie. W Bieniewicach rokokowa figura przydrożna św. Jan Nepomucena ufundowana w 1761 roku przez Mateusza Bińkowskiego – pisarza ziemskiego i grodzkiego warszawskiego, właściciela Bieniewic.
Bieniew, gm. Iłów powiat sochaczewski.
Ul. Bieniewicka Warszawa
Okolice Ciechanowa, Białegostoku
Bieńki Śmietanki, wieś, gm. Sońsk, powiat ciechanowski.
Bieńki Skrzekoty, część wsi Bieńki Karkuty, powiat ciechanowski.
Bieńki Karkuty, wieś, gm. Sońsk, powiat ciechanowski.
Bieńki Bucice, część wsi, Bieńki Śmietanki.

Bienki k Ciechanowa

Bieńki koło Ciechanowa.

Według legendy rycerz Bieniek otrzymał od Władysława Jagiełły ziemie za udział w bitwie pod Grunwaldem. Stąd owe nazwy sąsiednich 4 wsi prawdopodobnie dziedziczonych przez synów – Bieńki Karkuty powstałe na miejscu po wykarczowaniu, Bieńki Skrzekoty położone na podmokłościach, Bieńki-Śmietanki specjalizujące się w hodowli bydła, Bieńki Bucice również o podmokłych terenach – nazwa ta dziś w zasadzie zanikła. Ciekawostką jest to, że do dziś w tych miejscowościach mieszkają Bieńkowscy.
Krzeczkowo Bieńki-Stare – koło Czyżewa (za Małkinią, przy trasie do Białegostoku).
Krzeczkowo Bieńki-Nowe.
Bieńki – przysiółek Olbrachcić k. Pułtuska (Ziemia Zakroczymska).
Rów Bieniecki k. Mławy i Olszyn Rumockich.
Roszki-Bieńki (część wsi Roszki-Wodźki).

,Seło Rożki Bińki” 1528, a w r. 1545 już Roszki Bienki. W r. 1827 wieś Roszki Bieńki miała 2 domy i 10 mieszkańców. Według spisu powszechnego z r. 1921, Roszki-Bieńki były oddzielną wsią. Mieszkało w niej 45 osób w 6 budynkach. Należała do gminy Sokoły w powiecie Wysokie Mazowieckie, Za Jamiołkowskim. „

Okolice Tucholi
Bieniek, część wsi Sucha, k. Lubiewo niedaleko Tucholi.
Bieńkówka, wieś, gm. Chełmno, kujawsko-pomorskie, nad Wisłą.
Bieniewo, k. Lubomino i Lidzbarka Warmińskiego ???
Bieńków, część miasta Nieszawa, kujawsko-pomorskie.
Bińczyce, k. Człuchowa.
Okolice Końskich
Bień, część wsi Hucisko, gm. Stąporków.
Bień, wieś, gm. Stąporków, 7 km na płd od poprzedniej wsi.
Bieńkowszczyzna, część wsi Sędziejowice, powiat Łaski, województwo łódzkie.
Bińków Dolny, część miasta Bełchatów.
Bieńków, folwark koło m. Wisy, k. Radoszyc (nazwa historyczna)

Mazury i okolice
Bienie, gm. Ełk.
Bieńki, przysiółek, gm. Piecki, powiat mrągowski.
Bieniec – chyba nie.
Bieniek, rów, Książki, powiat Wąbrzeźno.
Bieńkowo, gm. Lelkowo, powiat braniewski.

Karpaty
Bieniówka, część wsi, Słopnice, gm. Słopnice, powiat limanowski, woj. małopolskie.
Bieńkowice, przysiółek, gm. Kalwaria Zebrzydowska.
Bieńki, część wsi Rychwałd, gm. Gilowice, powiat żywiecki.
Bińkówka, część wsi Mszanka, powiat gorlicki.
Bińczaki, część miasta Mszana Dolna.
Bieńki, część miasta Mszana Dolna.
Bieńki, przysiółek, gm. Mszana Dolna.
Bieńki, część wsi Kamienica, powiat limanowski.
Bieńkowa, część wsi Tenczyn, powiat myślenicki.
Bieńkowo, część wsi Trzebunia, gm. Pcim, powiat myślenicki.
Bieniówka, część wsi, Wola Rzędzińska, gm. Tarnów, powiat tarnowski, woj. małopolskie.
Bieńkowice, wieś, powiat myślenicki.
Bieńkowice, wieś, powiat bocheński.
Bieńkówka, część wsi Inwałd, powiat wadowicki.
Bieńkówka, część wsi Skawce, gm. Mucharz, powiat wadowicki.
Bieńkula, część miasta Szczyrk.
Bieńków, część miasta Szczyrk.
Bieńkówka, część wsi Skawa, gm. Raba Wyżna.
Bieńkowskie Góry, pasmo gm. Budzów, powiat suski, małopolskie.
Bieńkówka, wieś gm. Budzów, powiat Sucha, małopolskie.
Bieńkowski Wierch, góra, gm. Bukowina Tatrzańska.
Bieńkowski Wierch, część wsi Bukowina Tatrzańska.
Bieńkowski Potok, potok, powiat Bochnia.
Bieńkowa Polana, polana powiat nowotarski.
Bieńczyca, gm Raniżów, podkarpackie.
Bieńczyce, część miasta Kraków.

Te być może łączą się z Karpatami
Bieńskie, przysiółek, opolskie.
Bieńkówka, górka k. Zawiercia.
Bieńkowice, wieś, powiat raciborski.
Bieniówka, część wsi, Brzozowa, gm Gromnik, pow tarnowski, woj małopolskie.
Bieniek, łąki w powiecie tarnowskim.
Bieńków, łąka, powiat bieszczadzki.

Okolice Chełma
Bieniów

Okolice Częstochowy
Góra Binkowska k. Zawiercia i Giebła.
Bieniec k. Działoszyna.

Przy okazji spis miejscowości zamieszczonych w lustracji Mazowsza z roku 1578 –
Bieniew v. Bieniewo, Bieniewice, Bieniewice Obieszi, Bieniewice Taiemnice, Bieniewo (Bieniew), Bieniędy, Bienki (Bienky), Bienki Budzice v. B. Kęszyce, Bienki Karkuty, Bienki Kęsycze (B. Budzice), Bienki Migdy, Bienki Strzekoty, Bienki Szmiotanki, Bienki Ziarno (B. Żarny), Bienki Żarny v. B. Ziarno, Bienky Biniewo.

Kontakt – k.binka@uw.edu.pl
Szanowni Państwo – Jeśli Państwo posiadają jakieś stare fotografie i byliby w stanie je udostępnić (w formie cyfrowej) byłbym bardzo wdzięczny. Podobieństwo niektórych, nieraz bardzo odległych członków rodziny, jest niezwykłe. Również – jeśli znane są Państwu jakieś fakty z historii rodziny – prosiłbym o sprostowania lub uzupełnienia.

Z wyrazami szacunku

Krzysztof Bińka

Też – nazwisko DERESZEWSKI    i   nazwisko  STEFAŃSKI – dereszewski.waw.pl

 

 

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

5 × 2 =